Μέλι Μανούκα, το θαυματουργό!

Το μέλι Μανούκα παρασκευάζεται από μέλισσες Apis mellifera, οι οποίες αναζητούν την τροφή τους στα άνθη του θάμνου μανούκα (manuka - Leptospermum scoparium).

Ο θάμνος αυτός αναπτύσσεται χωρίς καλλιέργεια σε όλη τη Νέα Ζηλανδία και τη Νοτιοανατολική Αυστραλία. Οι δύο αυτές χώρες έχουν θεσπίσει πρότυπα ελέγχου για τη διασφάλιση της γνησιότητας και της ποιότητας του μελιού Μανούκα.

Το μέλι Μανούκα για εξαγωγή από τη Νέα Ζηλανδία, πρέπει να υποβληθεί σε ανεξάρτητο έλεγχο και να περάσει τον έλεγχο Επιστημονικού Προσδιορισμού του Μελιού Μανούκα  (Mαnuka Honey Science Definition), όπως προσδιορίζεται από το Υπουργείο Πρωτογενούς Βιομηχανίας (Ministry for Primary Industries [MPI]). Ο έλεγχος περιλαμβάνει πέντε γνωρίσματα. Τα τέσσερα (4) είναι χημικά και το ένα (1) είναι το DNA του Leptospermum scoparium. Το μέλι πρέπει να περάσει και τους πέντε ελέγχους προκειμένου να εγκριθεί ως Μανούκα (manuka).

Ο Αυστραλιανός Συνεταιρισμός Μελιού Μανούκα (Australian Manuka Honey Association), έχει θεσπίσει σύνολο προτύπων για το αυθεντικό αυστραλιανό μέλι Μανούκα. Το μέλι το οποίο φέρει το Σήμα Αυθεντικότητας του AMHA πρέπει να είναι γνήσιο, φυσικό μέλι Μανούκα, το οποίο παράγεται εξ ολοκλήρου στην Αυστραλία και να ελέγχεται από ανεξάρτητο, εγκεκριμένο εργαστήριο για να εξασφαλίσει ότι πληρεί τα ελάχιστα πρότυπα φυσικής μεθυλογλυοξάλης (methylglyoxal [MGO]), διυδροξυακετόνης (dihydroxyacetone [DHA]) και λεπτοσπερίνης (leptosperin).

Ιδιότητες

Όλοι οι τύποι μελιού περιέχουν συγκεκριμένα επίπεδα του φυσικού αντιβακτηριδιακού παράγοντα που ονομάζεται υπεροξείδιο του υδρογόνου (hydrogen peroxide ή peroxide). Τα αντιβακτηριακά συστατικά του μελιού μπορούν γενικά να χωριστούν σε αυτά που εμφανίζουν υπεροξειδική δράση και σε αυτά με μη υπεροξειδική δράση (non peroxide activity). Οι μη υπεροξειδικοί παράγοντες, όπως είναι η  μεθυλογλυοξάλη (MGO) είναι υπεύθυνοι για την μοναδική αντιβακτηριακή δράση του μελιού. Η αντιμικροβιακή ένωση μεθυλογλυοξάλη (MGO) βρέθηκε σε ψηλά επίπεδα στο μονοανθικό μέλι Μανούκα (Monofloral Manuka Honey).

Γενικά οι ιδιότητες του μελιού Μανούκα είναι οι εξής:

5. Αντιβακτηριακή
5. Αντιική
5. Αντιφλεγμονώδης
5. Υποστηρίζει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος

Με βάση αυτές τις ιδιότητες μπορεί να βοηθήσει στις εξής καταστάσεις:

5. Βήχας και κρυολόγημα

Η αντιβακτηριακή και αντιική δράση του μελιού Μανούκα μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της βασικής αιτίας αυτών των καθημερινών παθήσεων. Η αντιφλεγμονώδης δράση βοηθά στην καταπράυνση του ερεθισμένου λαιμού.

5. Σύνδρομο του Ευερέθιστου Εντέρου

Η αντιφλεγμονώδης δράση του μελιού Μανούκα μπορεί να καταπραΰνει το ερεθισμένο γαστρεντερικό σύστημα, με παρόμοιο τρόπο όπως η αλόη βέρα.

5. Έλκη στομάχου

Το μέλι μανούκα μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού (H. Pylori), το οποίο σχετίζεται σε κάποιες περιπτώσεις με τα στομαχικά έλκη.

5. Αποτρέπει την τροφική δηλητηρίαση

Το μέλι μανούκα μπορεί να βοηθά στη μείωση του κινδύνου για τροφική δηλητηρίαση καταπολεμώντας τα βακτήρια που την προκαλούν.

5. Αλλεργική Ρινίτιδα

Το μέλι μανούκα μπορεί να βοηθήσει στην εξισορρόπηση ενός υπερ-δραστήριου ανοσοποιητικού συστήματος.

5. Οδοντική Υγεία

Το μέλι μανούκα είναι φυσικά πλούσιο σε σάκχαρα αλλά δεν έχει φανεί να επιδεινώνει  την υγεία των δοντιών. Αυτό οφείλεται στο ότι η αντιβακτηριακή του δράση καταπολεμά τον σχηματισμό οδοντικής πλάκας.

5. Καταπραΰνει το δέρμα

Εξαιρετικά ενυδατικό, αντιβακτηριακό και 100% φυσικό – ακούγεται σαν προϊόν περιποίησης της επιδερμίδας, σωστά; Λοιπόν, αποδεικνύεται ότι το μέλι Manuka μπορεί να κάνει θαύματα για το δέρμα εξωτερικά, καθώς και να θρέψει το σώμα εσωτερικά! Οι αντιβακτηριακές του ιδιότητες μπορούν να βοηθήσουν στην καταπολέμηση των βακτηρίων που συνδέονται με το ερεθισμένο δέρμα, κάτι που τελικά βοηθά στη διαδικασία επούλωσης.

Ποια είναι η διαφορά μεταξύ Μονοανθικού (monofloral) και Πολυανθικού (multifloral) μελιού Μανούκα;

Οι μέλισσες φτιάχνουν μέλι από νέκταρ και γύρη, τα οποία συλλέγουν από διάφορους τύπους φυτών. Τα επίπεδα του νέκταρ και της γύρης που συλλέγονται σχετίζονται με την τελική σύσταση και κατηγοριοποίηση του μελιού Μανούκα.

Το μονοανθικό μέλι Μανούκα περιέχει ψηλά επίπεδα νέκταρ και γύρης που συλλέγονται από τον θάμνο Manuka, με μόνο πολύ χαμηλά επίπεδα από άλλα φυτά. Περιέχει μεγαλύτερο ποσοστό μεθυλογλυοξάλης (MGO) και είναι η καταλληλότερη επιλογή για άτομα που χρειάζονται να ενισχύσουν το ανοσοποιητικό τους σύστημα ή θέλουν να αντιμετωπίσουν ένα θέμα υγείας.

Το πολυανθικό μέλι Μανούκα φτιάχνεται κυρίως από νέκταρ και γύρη που συλλέγονται από τον θάμνο Manuka, αλλά περιέχει ψηλά επίπεδα και από άλλα φυτά. Περιέχει μικρότερο ποσοστό μεθυλογλυοξάλης (MGO) σε σχέση με το μονοανθικό μέλι, εξακολουθεί όμως να αποτελεί καλή επιλογή ως προϊόν για καθημερινή χρήση, για διατήρηση καλής υγείας και πρόληψη ασθενειών.

Γιατί το μέλι Μανούκα κοστίζει περισσότερο από άλλους τύπους μελιού;

Πολλές φορές μας ρωτούν γιατί το μέλι Μανούκα κοστίζει περισσότερο από άλλους τύπους μελιών. Υπάρχουν τέσσερις βασικοί λόγοι:

1. Συνήθως παρέχει περισσότερα πλεονεκτήματα λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε MGO.
2. Μπορούν να παραχθούν μικρές ποσότητες μελιού κάθε χρόνο καθώς οι θάμνοι Manuka είναι εγγενείς στη Νέα Ζηλανδία και στην Αυστραλία και ανθίζουν μόνο έξι εβδομάδες κάθε χρόνο.
3. Η συλλογή του είναι δύσκολη, καθώς πολλές κυψέλες βρίσκονται σε απομονωμένες περιοχές, προσβάσιμες μόνο με ελικόπτερο.
4. Οι δοκιμές για διασφάλιση υψηλής ποιότητας και αυθεντικότητας του μελιού έχουν ψηλό κόστος.

Τι σημαίνουν οι αριθμοί;

Όταν αγοράζετε ένα δοχείο με μέλι Manuka, θα παρατηρήσετε πολλούς διαφορετικούς αριθμούς στην ετικέτα. Αυτοί οι αριθμοί προσδιορίζουν την ισχύ του MGO (mg MGO ανά κιλό) και τη σχετική ισχύ της Αντιμικροβιακής Δραστηριότητας. Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός, τόσο ισχυρότερη είναι η Αντιμικροβιακή Δραστηριότητα. Το MGO στο μέλι Manuka παρασκευάζεται φυσικά στην κυψέλη από DHA (διυδροξυακετόνη) που υπάρχει στο νέκταρ του θάμνου Μανούκα.

Το γνήσιο μέλι Manuka Νέας Ζηλανδίας έχει μια μοναδική γεύση που αλλάζει καθώς αυξάνεται η βαθμολογία MGO. Δεν είναι τόσο γλυκό όσο οι περισσότερες ποικιλίες μελιού μαζικής παραγωγής, οπότε για να αποφασίσετε για τις γευστικές και αντιμικροβιακές ιδιότητες (βαθμολόγηση MGO) που είναι ιδανικές για εσάς, μπορείτε να συμβουλευτείτε αυτό το εύχρηστο διάγραμμα γεύσης.

Πως χρησιμοποιείται το μέλι Μανούκα;

Μπορεί να χρησιμοποιηθεί όπως οι υπόλοιποι τύποι μελιού (πχ για επάλειψη ή σε smoothies), αλλά όταν εκτεθεί σε ψηλές θερμοκρασίες μπορεί να μειωθεί το περιεχόμενό του σε μεθυλογλυοξάλη (MGO) με συνέπεια να μειώνεται η αντιμικροβιακή του δραστηριότητα. Οπότε, είναι καλύτερα να αποφεύγεται η χρήση του σε συνταγές που επιβάλλουν ψήσιμο του φαγητού και επίσης να μην προστίθεται σε ζεστά ροφήματα.

Μαρία Ιωάννου

Trainer - Σύμβουλος Ευεξίας

Αθλητική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος